नमस्कार मित्रांनो आपण जाणून घेणार आहोत ycmou २०२५ प्रवेश प्रक्रियेबद्दल सविस्तर माहिती ycmou admission 2025.
प्रवेश प्रक्रियेची अधिसूचना विद्यापीठाच्या अधिकृत वेबसाईटवर (www.ycmou.ac.in) जाहीर होते. ही अधिसूचना साधारणतः मे ते जुलै दरम्यान प्रकाशित केली जाते.
यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ (YCMOU) ही एक प्रतिष्ठित आणि महाराष्ट्रातील एकमेव राज्यस्तरीय मुक्त विद्यापीठ आहे. याची स्थापना १ जुलै १९८९ रोजी महाराष्ट्र शासनाच्या अधिनियमानुसार झाली. या विद्यापीठाचे नाव महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री आणि भारताचे माजी उपपंतप्रधान असलेल्या स्वर्गीय यशवंतराव चव्हाण यांच्या सन्मानार्थ ठेवण्यात आले आहे.
स्थापनेमागील उद्दिष्ट:-
YCMOU ची स्थापना खालील उद्दिष्टांसाठी करण्यात आली:
- शिक्षणाची संधी प्रत्येक व्यक्तीपर्यंत पोहोचवणे, विशेषतः ग्रामीण व आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल वर्गासाठी.
- ‘शिक्षण सर्वांसाठी’ हा दृष्टिकोन प्रत्यक्षात आणणे.
- शैक्षणिक लवचिकता देऊन, नोकरी, व्यवसाय किंवा कौटुंबिक जबाबदाऱ्या सांभाळणाऱ्या लोकांना शिक्षण घेता यावे.
- पारंपरिक शिक्षणपद्धतीच्या मर्यादा ओलांडून, मुक्त शिक्षण प्रणालीद्वारे व्यापक लोकांपर्यंत ज्ञान पोहोचवणे.
YCMOU ची वैशिष्ट्ये :-
- मुक्त व दूरस्थ शिक्षण (Open and Distance Learning)
- घरी बसून शिक्षण घेण्याची संधी
- शिक्षणासाठी वेळेचे बंधन नाही.
- पारदर्शक प्रवेशप्रक्रिया
- नाममात्र फीमध्ये शिक्षण
- वैध पदव्या – सरकारी व खासगी नोकऱ्यांसाठी उपयोगी
- डिजिटल शिक्षण साधनांचा वापर – ई-लर्निंग, YouTube चॅनेल, मोबाइल अ‍ॅप्स.
ycmou admission 2025|YCMOU मधील प्रमुख अभ्यासक्रम|ycmou BA admission 2025|ycmou courses|ycmou online application form2025
प्रवेशाची अधिसूचना (Notification)
प्रवेश प्रक्रियेची अधिसूचना विद्यापीठाच्या अधिकृत वेबसाईटवर (www.ycmou.ac.in) जाहीर होते. ही अधिसूचना साधारणतः मे ते जुलै दरम्यान प्रकाशित केली जाते.
ऑनलाईन अर्ज भरणे (Online Application Process)
YCMOU मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना फक्त ऑनलाईन पद्धतीने अर्ज करावा लागतो.
अर्ज भरण्याची पद्धत:
- YCMOU ची अधिकृत वेबसाईट www.ycmou.ac.in किंवा admission.ycmou.ac.in ला भेट द्या.
- ‘New Registration’ वर क्लिक करून आपली माहिती भरा.
- User ID आणि Password तयार करा.
- लॉगिन करून कोर्स निवडा.
- संपूर्ण माहिती भरा – नाव, जन्मतारीख, पत्ता, शैक्षणिक पात्रता इत्यादी.
- आवश्यक कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा.
- अर्जाची फी ऑनलाईन पद्धतीने भरावी (Debit/Credit Card, UPI, Net Banking).
- अर्ज सादर करा आणि त्याची प्रिंटआउट घ्या.
अर्ज फी आणि कोर्स फी
अर्ज फी (Application Fee):
- सर्वसामान्यपणे ₹100 ते ₹200 दरम्यान असते.
- काही कोर्सेससाठी वेगळी फी लागू शकते.
कोर्स फी (Course Fee):
- कोर्सनुसार वार्षिक फी ₹2000 ते ₹10000 दरम्यान असते.
- कृषी, व्यवस्थापन, संगणक, आरोग्य क्षेत्रातील कोर्सेससाठी वेगळी फी लागू होते.
YCMOU मधील प्रमुख अभ्यासक्रम (Courses in Marathi)
१. कला, मानवशास्त्र आणि समाजशास्त्र विभाग
- बी.ए. (Bachelor of Arts)
- एम.ए. (Master of Arts – मराठी, हिंदी, इंग्रजी, समाजशास्त्र इत्यादी)
- सर्टिफिकेट कोर्सेस – मराठी लेखन, भाषाशास्त्र, समाजशास्त्र आदी
२. विज्ञान व तंत्रज्ञान विभाग
- बी.एस्सी. (B.Sc – गणित, विज्ञान)
- एम.एस्सी. (M.Sc – पर्यावरण, संगणक विज्ञान)
- डी.एस्सी. (Diploma in Science)
- तंत्र शिक्षणासाठी विविध शॉर्ट टर्म कोर्सेस
३. व्यवसाय व व्यवस्थापन अभ्यास विभाग
- बी.कॉम (Bachelor of Commerce)
- एम.कॉम (Master of Commerce)
- बी.बी.ए. (BBA – व्यवसाय प्रशासन)
- एम.बी.ए. (MBA – व्यवस्थापन अभ्यास)
- सर्टिफिकेट व डिप्लोमा कोर्सेस – विक्री, विपणन, आर्थिक व्यवहार
४. शिक्षण व प्रशिक्षण विभाग
- डी.एल.एड. (Diploma in Elementary Education)
- बी.एड. (Bachelor of Education)
- एम.एड. (Master of Education)
- सर्टिफिकेट कोर्स – शैक्षणिक मानसशास्त्र, प्रशिक्षण तंत्र.
ycmou admission 2025|YCMOU मधील प्रमुख अभ्यासक्रम|ycmou BA admission 2025|ycmou courses|ycmou online application form2025
५. कृषी विज्ञान विभाग
- बी.एस्सी. (Agri) – कृषी पदवी
- एम.एस्सी. (Agri) – कृषी पदव्यूत्तर
- कृषी विषयक सर्टिफिकेट व डिप्लोमा कोर्सेस
- सेंद्रिय शेती
- बागायती विज्ञान
- पशुपालन
- मत्स्यव्यवसाय
- पीक व्यवस्थापन
- हेल्थ असिस्टंट कोर्स
- कम्युनिटी हेल्थ वर्कर कोर्स
- अन्न व पोषण विषयक डिप्लोमा
- योग व नैसर्गिक उपचार अभ्यासक्रम
- आरोग्य सेवक/सेविका सर्टिफिकेट कोर्सेस
७. संगणक विज्ञान विभाग
- बी.सी.ए. (Bachelor of Computer Applications)
- एम.सी.ए. (Master of Computer Applications)
- संगणक मूलतत्त्व डिप्लोमा
- वेब डिझायनिंग
- डेटा एंट्री ऑपरेटर
- अॅप डेव्हलपमेंट कोर्सेस
८. विधी विभाग (Law Courses)
- सर्टिफिकेट कोर्सेस – कायदे मूलतत्त्व, ग्राहक हक्क, माहितीचा अधिकार
- डिप्लोमा इन लॉ
९. माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण (१०वी व १२वी)
- माध्यमिक शालांत परीक्षा (१०वी)
- उच्च माध्यमिक शालांत परीक्षा (१२वी – कला, वाणिज्य, विज्ञान शाखा)
- ओपन स्कूल पद्धतीने शिक्षण घेणाऱ्यांसाठी उत्तम पर्याय
पात्रता निकष (Eligibility Criteria) :-
स्नातक पदवी (UG) कोर्ससाठी:
- किमान १०वी/१२वी उत्तीर्ण.
पदव्युत्तर (PG) कोर्ससाठी:
- संबंधित विषयातील पदवी आवश्यक.
डिप्लोमा आणि सर्टिफिकेट कोर्सेस:
- काहींसाठी फक्त १०वी किंवा १२वी पुरेसे आहे.
प्रवेश केंद्र (Study Centres / Regional Centres)
YCMOU चे संपूर्ण महाराष्ट्रात ८ प्रमुख प्रादेशिक केंद्रे आणि हजारो अभ्यास केंद्रे (Study Centres) आहेत.
उदा:
- मुंबई
- पुणे
- नाशिक
- औरंगाबाद
- अमरावती
- नागपूर
- कोल्हापूर
- सोलापूर
अर्ज करताना विद्यार्थ्यांनी जवळचे अभ्यास केंद्र निवडावे.
आवश्यक कागदपत्रे (Required Documents)
- ओळखपत्र – आधार कार्ड, पॅन कार्ड
- शैक्षणिक प्रमाणपत्रे – १०वी, १२वी, पदवी
- फोटो व स्वाक्षरी
- जात प्रमाणपत्र (आरक्षणासाठी)
- उत्पन्न प्रमाणपत्र (शिष्यवृत्ती साठी)
- रहिवासी प्रमाणपत्र (शक्य असल्यास)
प्रवेश पुष्टीकरण (Admission Confirmation)
- सर्व दस्तऐवज पडताळणीनंतर विद्यापीठ प्रवेश स्वीकारतो.
- विद्यापीठाकडून SMS/Email द्वारे प्रवेशाबाबत माहिती दिली जाते.
- त्यानंतर विद्यार्थ्यांना ओळख क्रमांक (Enrollment Number) मिळतो.
अभ्यासक्रम आणि परीक्षा प्रणाली
अभ्यासक्रम पद्धत:
- विद्यार्थी घरी अभ्यास करू शकतात.
- दरमहा अभ्यास केंद्रावर मार्गदर्शन सत्रे होतात.
- अभ्यास साहित्य पोस्टाने किंवा ऑनलाइन स्वरूपात उपलब्ध होते.
परीक्षा प्रणाली:
- दरवर्षी YCMOU द्वारे वार्षिक परीक्षा घेतली जाते.
- काही कोर्सेसमध्ये सेमिस्टर पद्धत आहे.
- परीक्षा ऑफलाइन (केंद्रावर) होते.
- ऑनलाइन परीक्षा सुद्धा काही कोर्ससाठी चालू करण्यात आलेली आहे.
ऑनलाईन शिक्षण प्लॅटफॉर्म्स
YCMOU ने विद्यार्थ्यांसाठी विविध डिजिटल सुविधा सुरू केल्या आहेत:
- e-Gyankosh: डिजिटल लायब्ररी
- Moodle Platform: अभ्यास सादरीकरणासाठी
- YouTube चॅनेल: Video Lectures
- Mobile App: शिक्षण सुलभ करण्यासाठी
- SMS/Email Updates: वेळोवेळी माहिती देण्यासाठी
शिष्यवृत्ती आणि सवलती:-
- YCMOU मध्ये शिष्यवृत्ती सुद्धा मिळते (राज्यशासनाच्या योजना अनुसार).
- SC/ST/OBC/NT/VJNT विद्यार्थ्यांना फी सवलत मिळू शकते.
- त्यासाठी अर्ज करताना आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतात.
YCMOU चे फायदे :-
- घरबसल्या शिक्षणाची सुविधा
- कमी फीमध्ये उच्च शिक्षण
- वेळेची लवचिकता
- UGC मान्यता असलेले कोर्सेस
- सरकारी आणि खासगी नोकरीसाठी वैध पदवी
- महाराष्ट्रातील ग्रामीण भागांमध्ये शिक्षण पोहोचवणारे विद्यापीठ.
स्थापनेमागील उद्दिष्ट:-
YCMOU ची स्थापना खालील उद्दिष्टांसाठी करण्यात आली:
- शिक्षणाची संधी प्रत्येक व्यक्तीपर्यंत पोहोचवणे, विशेषतः ग्रामीण व आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल वर्गासाठी
- ‘शिक्षण सर्वांसाठी’ हा दृष्टिकोन प्रत्यक्षात आणणे
- शैक्षणिक लवचिकता देऊन, नोकरी, व्यवसाय किंवा कौटुंबिक जबाबदाऱ्या सांभाळणाऱ्या लोकांना शिक्षण घेता यावे
- पारंपरिक शिक्षणपद्धतीच्या मर्यादा ओलांडून, मुक्त शिक्षण प्रणालीद्वारे व्यापक लोकांपर्यंत ज्ञान पोहोचवणे.
मुख्यालय आणि केंद्रे
मुख्य कार्यालय:
YCMOU चे मुख्यालय नाशिक येथे आहे – “ज्ञानगंगोत्री”, गंगापूर रोड, नाशिक.
प्रादेशिक केंद्रे (Regional Centres):
विद्यापीठाचे महाराष्ट्रभर ८ प्रादेशिक केंद्रे आणि हजारो अभ्यास केंद्रे (Study Centres) आहेत, जे विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन व सुविधा पुरवतात.
🎯 YCMOU ची वैशिष्ट्ये
- मुक्त व दूरस्थ शिक्षण (Open and Distance Learning)
- घरी बसून शिक्षण घेण्याची संधी
- शिक्षणासाठी वेळेचे बंधन नाही
- पारदर्शक प्रवेशप्रक्रिया
- नाममात्र फीमध्ये शिक्षण
- वैध पदव्या – सरकारी व खासगी नोकऱ्यांसाठी उपयोगी
- डिजिटल शिक्षण साधनांचा वापर – ई-लर्निंग, YouTube चॅनेल, मोबाइल अ‍ॅप्स
संपर्क माहिती:-
मुख्य कार्यालय:
यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ
Dnyangangotri, Near Gangapur Dam, Nashik – 422222
वेबसाईट: www.ycmou.ac.in
ई-मेल: registrar@ycmou.digitaluniversity.ac
टोल फ्री क्रमांक: 1800-233-7188
आणखी वाचा https://mediumpurple-dunlin-958661.hostingersite.com/wp-admin/post.php?post=804&action=edit
अधिक माहितीसाठी www.ycmou.ac.in
या अभ्यासक्रमांचे संपूर्ण तपशील, पात्रता, कालावधी आणि फीची माहिती विद्यापीठाच्या अधिकृत वेबसाइटवर (www.ycmou.ac.in) पाहता येते.
YCMOU हे केवळ एक विद्यापीठ नाही, तर ही एक शैक्षणिक चळवळ आहे – जी ‘ज्ञान सर्वांसाठी’ हे तत्त्व अंगीकारते. शिक्षणात पारदर्शकता, लवचिकता आणि सर्वसमावेशकता देणारे हे विद्यापीठ, आज संपूर्ण भारतात मुक्त शिक्षणाचा एक आदर्श बनले आहे.
यशवंतराव चव्हाण यांचे नाव धारण करून हे विद्यापीठ त्यांच्याच विचारांनी – सर्वसामान्यांसाठी शिक्षण – हे ध्येय पुढे नेत आहे.